OPUS Toplum Araştırmaları Dergisi, bütüncül bir bakış açısı ile farklı teori, uygulama ve araştırma alanlarını interdisipliner bir anlayışla bir araya getirmeyi amaçlayan toplum odaklı hakemli bir dergidir. İnterdisipliner yaklaşımı ile sosyal bilim araştırmacılarına farklı bakış açılarını sunmaları ve diğer disiplinlerin kavram ve metotları ile bütüncül bir ilişki kurmaları için ihtiyaç duyulan zemini sunmaktadır. Bu bakış açısı uzun vadede sosyal bilim araştırmalarını yürütmek ve yaymak için yeni yaklaşımlar geliştirme ihtiyacı ve imkânını da bünyesinde barındırmaktadır. ADAMOR Toplum Araştırmaları Merkezinin resmi bir yayını olan OPUS Toplum Araştırmaları Dergisi, yeni vizyonu ile interdisipliner araştırmaları destekleyerek farklı disiplinlerden araştırmacıların, kuramsal ve metodolojik farklılıkları arasında köprüler kurulmasını ve birbirlerini desteklemelerini amaçlamaktadır.

2022 yılından itibaren yılda altı kez (Ocak, Mart, Mayıs, Temmuz, Eylül, Kasım) yayınlanacak olan OPUS sadece İngilizce dilinde ve interdisipliner çalışmaları öncelemektedir. Ayrıca Türkçe makale yayınlamak isteyen araştırmacılar için de İngilizce tam metni olmak koşuluyla Türkçe makalelere yer verilmektedir.

Tarihçe

OPUS Toplum Araştırmaları Dergisi, 2011 yılında ISSN: 2146-5177 numarasıyla OPUS-Türkiye Sosyal Politika ve Çalışma Hayatı Araştırmaları Dergisi adı ile yayın hayatına başlamıştır. Akademik, hakemli bir dergi olarak yılda iki sayı olarak yayınlanmaya başlayan OPUS, 2016 yılından itibaren yayın politikasında değişikliğe giderek, OPUS-Uluslararası Toplum Araştırmaları Dergisi adıyla yayın hayatına devam etmiştir. OPUS açık erişim politikası ile bugüne kadar basılı olarak yayınlanan bütün sayılarını internet ortamına aktarılmıştır ve OPUS Danışma ve Yayın Kurulu’nun kararı ile 13. sayısı dahil 2018’den itibaren çıkan bütün sayılarını sadece elektronik ortamda yayınlamıştır. 2018 yılından itibaren ULAKBİM TR Dizin tarafından taranmaya başlayan OPUS, uluslararası tanınırlığını arttırmak amacıyla yayın politikasında değişiklikler yapmış ve bu kapsamda 2022 yılından yeni vizyonu ile yayın hayatına devam etme kararı almıştır.

Misyon

Ekonominin küreselleşmesi, yapay zekânın hızlı yükselişi, bulut ve akıllı telefon teknolojilerindeki gelişmeler gündelik hayatı, çalışma ve etkileşim biçimlerini şekillendirmekte ve etkileşime girdiğimiz ve bulunduğumuz sosyal bağlamları da dönüştürmektedir. Bu tartışmaların merkezinde ise akademinin, bilim, teknoloji ve sosyal ilişkilerin toplumsal etkilerini anlama görevi yer almaktadır. Temel olarak büyük ölçüde teknolojik olmakla birlikte, benzeri görülmemiş bir hızla meydana gelen bu gelişmeler, günlük hayatın bütün alanlarına uzanan etkileriyle dünya ekonomisinin dönüşmesine, kitlesel göçlere, siyasi karışıklıklara ve sosyal ilişkilerde değişikliklere yol açmaktadır. Ancak bu değişiklikleri ortaya çıkaran ve sonuçlarına aracılık eden süreçler doğası gereği sosyal süreçlerdir ve sosyal bilimciler, bu gelişmeleri anlamlandırmak için gerekli olan kavramsal çerçeve ve araştırma araçlarına sahiptir.

Ancak sosyal bilimlerin çeşitli dalları, kullandıkları araştırma yöntemleri; ele aldıkları soru türleri ve dünyayı okudukları kavramsal çerçeveler birçok boyutta farklılaşmaktadır. Bu da hiç bir sosyal bilim disiplininin tek başına karşı karşıya olunan olguların büyüklüğü ve karmaşıklığını kavramasına yetmeyecektir ki bu nedenle disiplinler arası araştırma ihtiyacı ortaya çıkmaktadır. Bu durum, disiplinler arası bir anlayışla kavramsal ve teorik çerçevelerin, veri toplama ve analiz yöntemlerinin entegrasyonunu ve sosyal bilimlerin hem bireysel disiplinler olarak hem de en önemlisi sosyal bilimlerin yanı sıra fen, doğa bilimleri ve beşeri bilimler ile uyumlu çalışmasını gerektirmektedir.

Şu anda toplumun karşı karşıya kaldığı zorluklar, geleneksel disipliner araştırma yaklaşımlarının en iyi ihtimalle sorunun sadece bir kısmını ele alabileceğini göstermekte. fMRI çalışmaları veya sosyal medya verileri gibi veri kullanılabilirliğindeki yeni gelişmeler, laboratuvar deneylerinin artışı gibi yeni metodolojik tekniklerin benimsenmesini getirmiş ve bu disiplinlerin sinirbilim ve veri bilim ile interdisipliner araştırmalar yapma sürecini büyük ölçüde hızlandırmıştır. İnterdisipliner araştırmalar mevcut disiplinlerin sınırlarını aşarken yeni gelişen ara alanlarda hayat bulmaktadır. Ancak bu noktadaki en önemli eksiklik interdisipliner çalışmaları destekleyecek yayın mecralarının sınırlı olmasıdır. OPUS Toplum Araştırmaları Dergisi, metodolojik farklılıklar arasında köprü kurmayı, interdisipliner araştırma yapılarını oluşturmayı ve farklı disiplinlerden araştırmacıların birbirlerini destekleyecekleri bir zeminin oluşmasını amaçlamaktadır.

Interdisipliner Yaklaşım Nedir?

Sosyal bilimlerde interdisipliner yaklaşım, birden fazla geleneksel disiplinde toplumsal olguların anlaşılmasına dönük kavram ve bakış açılarının birlikte uygulanmasını içerir. Bu yaklaşım araştırmalarda kuramsal ve metodolojik etmenlerin analitik olarak çalışılmasıdır.  İnterdisipliner araştırmaların temel anlayışı, çözümü tek bir disiplin veya araştırma pratiğinin dışında kalan sorunları çözmek için iki veya daha fazla disiplinden veri, teknik, araç, perspektif, kavram ve/veya teorileri bütünleştiren bir araştırma ortamı oluşturmaktır.

İnterdisipliner Araştırmaların Amacı?

Özellikle interdisipliner araştırmalarda, iki veya daha fazla disiplin tek bir amaç için birleşir ve belirli bir araştırma sorusu için, mevcut disipliner yaklaşımların dışında yeni teori veya hipotezleri test etmeyi amaçlar.

Multidisipliner Yaklaşım Nedir?

Multidisipliner yaklaşım ise ortak tema veya sorunları daha geniş bir şekilde anlamak için birkaç geleneksel disiplinin bir araya gelmesidir. Bu bakış disiplinleri birleştirmek veya bütünleştirmek için sistematik bir çaba ile uygulanmaz. Bu en zayıf hali ile bir interdisipliner yaklaşımdır ancak yerleşik disipliner uygulamaların değiştirilmesine gerek yoktur.

İnterdisipliner ve Multidisipliner Yaklaşım Arasındaki Farklar

Multidisipliner araştırmalar, farklı disiplinlerden araştırmacıların ortak bir sorun veya araştırma sorusu üzerinde bağımsız olarak çalışmaları ile gerçekleşirken interdisipliner yaklaşım ortak araştırma sorularında herkes tarafından paylaşılan bilgiye dayanır.